عطا محمد نور، از رهبران پیشین جهادی و عضو برجسته شورای مقاومت برای نجات افغانستان، در گفت‌وگو با انیسه شهید فاش کرد که انتشار نوارهای صوتی منسوب به ضیاالحق امرخیل در انتخابات ریاست جمهوری یازده سال پیش، کار ژنرال یاسین ضیا بوده است.

در انتخابات ریاست جمهوری آن زمان، اتهامات گسترده تقلب مطرح شد. عبدالله عبدالله، رهبر تیم انتخاباتی «اصلاحات و همگرایی» که خود را پیروز انتخابات می‌دانست، شواهد و اسنادی در این زمینه ارائه کرد. بخشی از این شواهد شامل چند نوار صوتی منسوب به ضیاالحق امرخیل، رئیس وقت دارالانشای کمیسیون انتخابات و اعضای تیم انتخاباتی اشرف غنی بود که گفته می‌شد نشان‌دهنده دست داشتن آن‌ها در تقلب به نفع غنی است.

تا امروز، هویت فردی که این مکالمات را شنود و ضبط کرده بود، مشخص نبود. اما عطا محمد نور اکنون می‌گوید که این اقدام توسط ژنرال یاسین ضیا، مقام وقت ریاست امنیت ملی، صورت گرفته و بخشی از «فعالیت‌های اوپراتیفی وطن‌دوستانه» او بوده است. نور همچنین از «فداکاری» ضیا قدردانی کرد.

تلاش‌ها برای تماس با ژنرال ضیا در این مورد بی‌نتیجه ماند. انتشار این خبر، واکنش‌های متفاوتی در شبکه‌های اجتماعی برانگیخته است. شماری از کاربران، به‌ویژه حامیان پیشین اشرف غنی، این اقدام را مغایر اصول محرمانگی اسناد و شنود مکالمات دانسته‌اند، اما گروهی دیگر از کاربران آن را ستوده‌اند.

یاسین ضیا پس از تشکیل حکومت به رهبری اشرف غنی، به سمت والی تخار منصوب شد، سپس به مشاوریت شورای امنیت ملی و بعد به ریاست ستاد ارتش رسید. او چند ماه پیش از سقوط افغانستان از این سمت کنار رفت. برخی باور دارند که اگر ضیا در این مقام باقی می‌ماند، کابل به‌سادگی سقوط نمی‌کرد و شاید حکومت نظامی اعلام یا مقاومت نظامی در پایتخت شکل می‌گرفت.

یاسین ضیا اکنون رهبر جبهه آزادی است؛ جبهه‌ای مسلح که علیه طالبان می‌جنگد و حتی نبردهای آن مورد توجه سازمان ملل متحد نیز قرار گرفته است.

در زمان سقوط افغانستان، بسم‌الله محمدی وزیر دفاع و رئیس وقت ستاد ارتش، کشور را ترک کردند.

عطا محمد نور که پس از ترور برهان‌الدین ربانی خود را رهبر جمعیت اسلامی می‌داند — در حالی‌که صلاح‌الدین ربانی نیز مدعی رهبری این حزب است — در این گفت‌وگو همچنین به آنچه «رازهای پنهان سقوط افغانستان» خواند، پرداخت. او گفت اگر «توطئه سقوط» وجود نداشت، همراه با مارشال عبدالرشید دوستم می‌توانست از سقوط مزار شریف جلوگیری کند. با این حال، او و دوستم از طریق گذرگاه حیرتان به ازبکستان رفتند. نور اکنون ظاهراً مخالف جنگ با طالبان است و اولویت را به مذاکره و برگزاری انتخابات می‌دهد، اما تأکید می‌کند که اگر گفت‌وگوها نتیجه ندهد، «گزینه بعدی جنگ خواهد بو